دین،فرهنگ و رسانه
در دنیای امروز با گسترش ارتباطات و تنوع رسانه ای ؛ فرهنگ سازی سیمای تازه ای یافته است. و به تبع این گسترش و پیشرفت رابطه پیچیده و غیرقابل انکاری میان دین و فرهنگ با رسانه ایجاد شده است. این پیوستگی خود تاثیر مستقیمی بر روی مخاطب خواهد گذاشت که پذیرای فرهنگی است که از سوی رسانه ها برای او تعریف می شود.
رسانه ها نقش حیاتی را در الگوسازی و تبیین هنجارهای مطلوب جامعه دارند. این هنجارها باید بر اساس فرهنگ مردم یک جامعه الگوبندی و تبیین شوند؛اگر فرهنگ جامعه براساس هنجارهای دینی باشند مطمئنا رویکرد رسانه ای آن هم باید بر اساس کلیات و هنجارهای تعریف شده توسط جامعه و فرهنگ دینی باشد. البته این به این معنا نیست که تمام رسانه های یک جامعه رسانه های دینی باشند.بلکه منظور این است که باید در چارچوب تعریف شده برای رسانه های یک جامعه دینی که صرفا کلیاتی اخلاقی است عمل کنند.
در جوامع دینی رسانه ها شکلی متفاوت با جامعه هایی دارند که اولویت را بر دین نگذارده اند. رسانه در جوامع دینی مفهومی فراتر از یک ابزار ارتباطی را داراست. چه بسا تعریفی هم که از رسانه شکل می گیرد با هنجارهای دینی جامعه هماهنگ خواهد بود. طبعا به رسانه ای که وظیفه ی انتقال مفاهیم دینی و به اصطلاح تبلیغ دین را بر عهده داشته باشد رسانه ی دینی قلمداد می شود که تعریفش در گرو نوع و طریق نگرش دین به نوآوری های روز و برخورد آن با تنوع رسانه ها می باشد. در یک جامعه دینی خیلی اهمیت دارد که چطور بتوان اصول و فرهنگ دینی را به مخاطبان انتقال داد.
رسانه ی دینی با رسانه هایی که در یک جامعه دینی شکل می گیرد تفاوت دارد چرا که علاوه بر کارکردهایی عمومی که تمامی رسانه ها ی جامعه بر عهده دارند کارکردی متفاوت دارد.رسانه دینی علاوه بر رعایت هنجارهای تعریف شده در جامعه و عمل به کارکرد های تعریف شده برای تمامی رسانه ها وظیفه تبلیغ فرهنگی دین را نیز بر عهده دارد.
وقتی سخن از رسانه دینی می شود خواه ناخواه فرهنگ دینی و فرهنگسازی دینی نیز مطرح میشود و رویکرد فرهنگی دین در
آیا باید دین با مطلوب جامعه خود را هماهنگ سازد و فرهنگ دینی با خواستگاه فکری جامعه وفق یابد یا آنکه فرهنگ جامعه باید تغییر یابد؟
رسانه ها چه نقشی در این تغییر و تحولات دارد؟
نقش رسانه ها را می توان به عنوان وظیفه ی آنها تعبیر نمود.رسانه مهمترین و اساسی ترین ابزار تبیین دین و فرهنگ دینی در میان مردم است. در جوامع دین محور رسانه وسیله ی ترویج و تولید و تبیین فرهنگ دینی را بر عهده دارد. اما اینکه چه چیزی باید تغییر کند مسلما دین نابود کننده ی فرهنگ موجود جامعه نخواهد بود. بلکه وظیفه ی اصلاح و گسترش فرهنگ جوامع را بر عهده دارد و به گونه ای مکمل قرار می گیرد. فرهنگسازی رسانه در جوامع امروزی آن هم با چنین سرعت پیشرفت و تنوع رسانه ای که وجود دارد امری بس مهم تلقی می شود. دین رابطه مستقیمی با فرهنگ یک جامعه دارد که آن را پوشش و در صورت لزوم آن را با اصول خود تغییر می دهد.
دین و رسانه دو مکمل در کنار هم هستند که می توانند فرهنگی جامع و مطلوب اجتماع را بسازند. فرهنگ و دین هم در کنار هم هستند و نه در مقابل هم!
رسانه ها بزرگترین، برترین و سریعترین ابزار جهت تبلیغ دین هستند و صرفا باید کاربری آن را در جهت ایده آل های جامعه و آرمان های دینی قرار داد. اما اینکه بخواهیم تمامی رسانه های یک جامعه دینی را مجاب به اجرای اهداف دینی صرف قرار دهیم کاری عبث است چرا که تمرکز رسانه ای بر یک هدف جامعه را از ابعاد دیگر عقب می اندازد و هدف دین عقب ماندگی یک جامعه نیست بلکه خواستگاه دینی چیز عکس این موضوع را می طلبد.
