بازشناسی اسطوره زروان در ایران باستان
فرشاد نوروزی
زروان به عنوان نخستین خدای آفریننده ایران باستان است که در دوره ی ساسانیان مورد توجه بوده است و به عنوان آیین رسمی ایران شناخته می شده است. باورهای زروانی در ایران باستان تقابلات و تعارضات زیادی را با یگانه پرستی زرتشتیان داشته است و سرچشمه این تعرضات در باور به تثلیثی است که زروانیان بدان اعتقاد دارند و گیتی گرایی در برابر مینو گرایی زرتشتی را که از مصادیق طبیعت نمودی اسطوره است را بیان می دارند. همچنین در آیین زروانی اهورامزدا برادر اهریمن و رقیب او معرفی می شود، که البته این بنا بر تأویلات مغان زرتشتی از آموزه های اوستا است. اقوال متعددی درباره ی پیدایی این اسطوره وجود داشته است. در اوستا نیز بدین خدا اشاراتی شده است. زروان به مثابه پدر اهورامزدا و اهریمن خوانده می شود و در میان اساطیر ایران به خدای زمان شناخته شده است. عقاید شکل یافته از زروانیسم در بر دارنده ی مفاهیم فلسفی است که به اعتقاد برخی محققان بر نگره های یونانی تأثیر زیادی داشته است. در این مقاله سعی شده است ضمن معرفی این اسطوره به دیدگاه های هستی شناسانه ی آن پرداخته شود.
کلید واژگان: زروان، ایران باستان، زمان، اخترکیشی،گیتی گرایی
برای مطالعه این مقاله اینجا کلیک کنید
